سلطان ریاضیات

روزی یک معلم ریاضی، برای این که شاگردانش را تا آخر جلسه ساکت کند، مسأله ای به آن ها داد که مدت زیادی طول بکشد. معلم ریاضی از دانش آموزان خواست که ۱ تا ۱۰۰ را با هم جمع کنند. بعد از چند دقیقه یکی از دانش آموزان دستش را بالا برد، او جواب درست را به دست آورده بود. آن دانش آموز فهمیده بود که مجموع هر جفت از اعداد ۱ و ۱۰۰ ، ۲ و ۹۹، ۳ و ۹۸ ،… ۱۰۱ است، پس نصف تعداد اعداد یعنی ۵۰ را در ۱۰۱ ضرب کرده بود و جواب را به دست آورده بود. آن دانش آموز، کارل فردریش گاوس نام داشت.

 سلطان ریاضیات

او فرزند باغبان فقیری از اهالی برونشویک آلمان بود که در تاریخ ۳۰ آوریل سال ۱۷۷۷ متولد شد. سه ساله بود که نبوغش را در ریاضیات نشان داد و پدرش را از اشتباهی در محاسبات لیست حقوقش باخبر کرد. اما گویا این نبوغ باعث نشد بیش تر مواظبش باشند و به راحتی نزدیک بود در رودخانه غرق شود. تاریخ ریاضیات، خیلی چیزها را مدیون کارگری است که در آن نزدیکی بود و زندگی گاوس کوچک را نجات داد. اما همه چیز به خیر گذشت و دوک برونشویک تحت تأثیر نبوغ او قرار گرفت و مخارج تحصیلش را داد. گاوس در سال ۱۷۹۵ وارد دانشگاه گوتینگن شد. اما ریاضی نخواند. او آن قدر روحیه ی عجیبی داشت که رشته زبان های باستانی را انتخاب کرد. بعد از آن بود که به ریاضی تغییر رشته داد و در ۱۹ سالگی بسیاری از مسائلی را که اویلر و لاگرانژ موفق به حل شان نشده بودند، حل کرد.

برخی را عقیده بر این است که گاوس بزرگ ترین ریاضی دانی است که تا کنون بوده است .او قضیه اعداد اول را درسن ۱۵ سالگی حدس زد ، مشخصه چند ضلعی های ترسیم پذیر را در سن ۱۸ سالگی تعیین کرد ، در سن ۲۲ سالگی ثابت کرد که یک چند جمله ای از درجه n دارای n ریشه است و بهترین اثرش را با عنوان : Disquisitiones Arithmeticae به هنگامی که ۲۴ سال داشت به چاپ رسانید . این کتاب نظریه اعداد را از مجموعه ای از مساله های منفرد به شاخه ای مرتبط با ریاضیات تبدیل کرد .

پس از سال ۱۸۰۱ به دیگر عرصه های ریاضی چون هندسه ، آنالیز ، نجوم و فیزیک –ریاضی ، به استثنای دو مقاله در مورد تقابل دو مربعی ، پرداخت .
گاوس آدم خیلی عجیبی بود. با این که به وجود هندسه های غیر اقلیدسی پی برده بود، از انتشار آن خودداری کرد، زیرا از شهرت بیزار بود. با همین کارش ریاضیات را سال ها معطل کرد. یکی دیگر از خصوصیات جالب گاوس، دفتر یادداشت معروفش است که اثبات قضایا و مسائل ریاضی را در آن می نوشت و گاهی هم به زبان رمز، چیزهایی در آن می نوشت. آن دفتر پنجاه سال بعد از مرگ گاوس منتشر شد. او در یکی از نامه هایش نوشته است: می دانید که من خیلی آهسته می نویسم. دلیل اصلی اش آن است که هیچ وقت از آن چه گفته ام راضی نمی شوم مگر این که آن را در کم ترین تعداد کلمات ممکن گفته باشم. خلاصه نوشتن، بسیار بیش تر از روده درازی وقت می گیرد.

وی زندگی در حد کمال خویش را در گوتینگن گذراند . کارهای گردآوری شده او مشتمل بر ۱۲ جلد کتاب می باشد .

سرانجام گاوس در سال ۱۸۵۵ و در سن ۷۸ سالگی بدرود حیات گفت .

منابع : ۱ ) همشهری جوان – شماره ۶۵

 2) کتاب مبانی نظریه اعداد ، ویلیام ج. لوک .