یک شرکت هواپیمایی در آخرین لحظه ، پرواز را متوقف کرد!معلوم شده بود در بین ۱۲۸ مسافر ، مرد مسلحی وجود دارد که می خواهد هواپیما را برباید .قرار شد مسافرانی که حرکت شان به تعویق افتاده بود،برای بازرسی فوری آماده شوند.
در سالن فرودگاه ، دستگاه کنترل کننده ی خاصی وجود داشت که وقتی مسافران از جلوی آن عبور می کردند،بدون هیچ اشتباهی مشخص می کرد که آیا مسافر یک شئ فلزی همراه خود دارد یا نه!
روشن است که می شد با بلندگو به همه ی مسافران اطلاع داد که هر چیز فلزی که در جیب یا ساک دستی خود دارند ، بیرون بیاورند و به نوبت از جلوی دستگاه کنترل کننده عبور کنند .ولی وقت کم بود و به همین دلیل نماینده ی شرکت هواپیمایی تصمیم گرفت به جای بازرسی انفرادی، مسافران را به صورت گروهی از جلوی چشم الکترونیک دستگاه کنترل بگذراند.
همه ی مسافران را در مقابل دستگاه به خط کردند و نماینده ی شرکت هواپیمایی مطمئن شد که یکی از مسافران ، مایل نیست یک شئ فلزی را از خود جدا کند .ولی کدام مسافر ؟!!!
روشن بود که دستگاه کنترل نمی توانست به این پرسش پاسخ بدهد.نماینده ی شرکت تصمیم گرفت مسافران را به گروه هایی تقسیم کند به نحوی که تا حد امکان از دستگاه کنترل،کم تر استفاده کند:
نماینده ی شرکت هواپیمایی ، مسافران را به ۲ گروه مساوی تقسیم می کند (در هر گروه ۶۴ نفر)و از یکی از گروه ها خواهش می کند در مقابل چشم الکترونیک دستگاه قرار بگیرند .اگر علامت خطر دستگاه روشن شد به معنای این است که مرد مسلح در میان همین گروه از مسافران است و در غیر این صورت به معنای آن است که فرد مسلح در میان ۶۴ مسافری است که در "خارج دید" چشم الکترونیک دستگاه قرار دارند.
گروه ۶۴ نفری مسافران را که فرد مسلح در میان آن ها است ، به دو گروه مساوی (هر گروه ۳۲ نفر )تقسیم می کند و از یکی از دو گروه خواهش می کند در مقابل دستگاه بایستند.در این جا هم شبیه حالت قبل مشخص می شود که فرد مسلح در میان کدام گروه قرار دارد.
اگر همین روش تقسیم ادامه پیدا کند،بعد از آزمایش ششم ، دو نفر باقی می مانند که طبعا" یکی از آن ها مسلح است .اگر یکی از این دو نفر در برابر دستگاه قرار گیرد، یا چراغ خطر دستگاه روشن می شود یعنی خود او مسلح است و یا چراغ خطر خاموش می ماند ، یعنی نفر باقی مانده مسلح است.به این ترتیب، حداکثر ۷ آزمایش برای یافتن فرد مسلح لازم است.
اگر نماینده ی شرکت ، تقسیم به گروه ها را به ترتیب دیگری انجام دهد، ممکن است ۷ آزمایش برای پیدا کردن فرد مسلح کافی نباشد .در واقع ، اگر مسافران را به دو گروه نا مساوی تقسیم کند،ممکن است که معلوم شود فرد مسلح در میان افرادی است که گروه بزرگ تری را تشکیل می دهند.
مثلا" اگر در آزمایش ششم ، گروه چهار نفری را به دو زیر گروه ۳ نفری و یک نفری تقسیم کند و معلوم شود که فرد مسلح در بین افراد زیر گروه ۳ نفری است، آن وقت ، ممکن است با یک آزمایش بعدی نتوان فرد مسلح را پیدا کرد و با ۷ آزمایش ، کار به پایان نرسد .همیشه تقسیم به دو گروه مساوی مناسب ترین راه است.
منبع:کتاب ۱۷۵ مساله ی منطقی
ترجمه ی: پرویز شهریاری
