به مجموعهاي از اجرام سنگين و سياراتي كه همگي به دور يك ستاره در گردش اند، منظومه گفته ميشود. بي ترديد معروفترين منظومه، منظومه ي شمسي است كه در كهكشان راه شيري قرار گرفته است. در اين منظومه ،خورشيد ستاره ي مركزي است و 9 سياره به دور آن در گردش اند كه به ترتيب از داخل به خارج عبارت اند از: عطارد، زهره، زمين، مريخ، مشتري، زحل، اورانوس، نپتون و پلوتو كه بيش از 150 قمر به دور آنها در گردش اند. علاوه بر اين سيارات، اجرام بسيار ديگري نظير: سياركها، ستارههاي دنبالهدار و سنگهاي آسماني در اين منظومه وجود دارند.
كهكشان مجموعه ي عظيمي از ستارگان، اجرام، گازها و بخارهاست كه به علت نيروي جاذبه ي متقابل در كنار هم جمع شدهاند. كهكشانها معمولاً (10 ميليون 000/000/10) تا (10 تريليون 000/000/000/000/10) برابر خورشيد جرم دارند و تعداد ستارگان آن ها گاهي تا يك تريليون (000/000/000/000/1) نيز ميرسد. چنين به نظر ميرسد كه در كيهان حداقل 100 ميليارد كهكشان وجود داشته باشد.
يكي از كهكشانهاي معروف، كهكشان راه شيري است كه تعداد ستارگان آن بيش از 100 ميليارد برآورد شده است و خورشيد ما، تنها يكي از اين ستارگان است.
فاصله ي خورشيد تا زمين در حدود 150 ميليون كيلومتر است. نزديكترين ستاره به زمين بعد از خورشيد در حدود 40 تريليون ( 000/000/000/000/40) كيلومتر با زمين فاصله دارد.
بااين كه منظومه ي شمسي از اجرام ريز و درشت بسياري تشكيل شده است ولي خورشيد بيش از 8/99% جرم كل اين منظومه را به خود اختصاص داده است. به طوري كه جرم آن 000/333 برابر جرم زمين است.
قطر خورشيد 000/392/1 كيلومتر يا 109 برابر قطر زمين است و دماي مركز آن چيزي در حدود000/000/15درجه ي سانتي گراد است در حالي كه دماي ذوب آهن 1535 درجه ي سانتي گراد ميباشد. (حال تصور كنيد، خورشيد از منظومه ي شمسي حذف شده باشد ؟!)
با يك نگاه سريع به اعدادي كه در بالا مطرح شد، به راحتي ميتوان به مقايسه اي ميان زمين با خورشيد ، منظومه ي شمسي، كهكشان راه شيري و كل جهان هستي دست يافت.
منبع:كتاب زمين در فضا
نوشته ي: احمد دالكي
