شايد تاكنون هنگام گذر از خيابان به يك معركهي پهلواني كه جمعيت بسياري دور آن مشتاقانه حلقه زدهاند، برخورد كردهايد. پهلواني كه ادعا ميكند: دو كاميون را همزمان ميتواند چنان نگه دارد كه هيچ كدام نتوانند جابهجا شوند. در اين لحظه در مورد كار او چه فكر ميكنيد؟ شايد در بدو امر فكر كنيد كه اين حقهاي بيش نيست و كاميونها اصلاً نيرويي به پهلوان وارد نميكنند، يا به عبارت بهتر حركت شان نمايشي است. شايد هم پيش خودتان فكر كنيد اين مرد حتماً از يك نيروي ماوراءطبيعي برخوردار است، ولي بايد بگوييم كه هر دو حدس تان كاملاً اشتباه است. چون هم حركت ماشينها واقعي است و هم پهلوان ما يك انسان معمولي بيشتر نيست.
حالا اجازه دهيد براي تان قصهي اين پهلواني و راز اين مرد پهلوان را بازگو كنيم. دو كاميون M,N (شكل 1) در خلاف جهت هم قرار دارند. كابل AB در نقطهي A به شاسي كاميون M و در نقطهي B به شاسي كاميون N بسته شده، نقطهي وسط اين كابل را در نظر ميگيريم و C ميناميم. حالا كابل را بين دو تخته چرم چنان ميدوزيم كه C داخل و وسط چرم باشد.
شكل 1
پهلوان نمايش ما، تختهي چرم را روي سينهي خود ميگذارد و با سينهي خود به آن فشار ميآورد و با دو دست خود كابل را در دو نقطهي D و E ميگيرد. البته توجه كنيد كه طول كابل AB را نسبت به پهناي شانهي پهلوان بسيار بزرگ ميگيريم.
نمايش شروع ميشود. دو راننده ، كاميونها را روشن ميكنند و هر كدام كاميون خود را به طرف جلو هدايت ميكند. پهلوان با سينهي خود به تخته چرم فشار وارد ميكند و با دو دست خود ،دو تكه كابل CA و CB را با نيرويي كه خيلي زياد نيست ولي با يك قيافهي ساختگي كه نشانگر تلاش بسيار زياد اوست، به طرف خود ميكشد.
راز پهلوان ما در حكمي كه در زير مي آوريم ، نهفته است :
از آن جايي كه طول AB به نسبت پهناي شانهي پهلوان، بسيار بزرگ است، CA و CB دو پارهخط راست ديده ميشوند، پهلوان در حقيقت در جايي قرار ميگيرد كه زاويهي دو پارهخط CA و CB به ْ180 خيلي نزديك باشد.
نيرويي كه پهلوان با سينهي خود به تخته چرم وارد ميكند در دستگاه مختصاتي كه مبدا آن C ومحورهايش بر CA و CB واقع اند ،به دو نيروي و تجزيه ميشود. اين نيرو را با نمايش ميدهيم. (شكل 2)
M را وسط در نظر ميگيريم.
از آن جا كه پس خواهيم داشت:
از طرفي پس : ، چونC> به ْ180 بسيار نزديك است، پس زاويهي بسيار كوچك خواهد بود و لذا سينوس اين زاويه هم بسيار كوچك خواهد بود. پس طبق (*) ، CP در برابر خيلي كوچك است و اين يعني پهلوان با نيروي كمي مي تواند اين نمايش را اجرا كند .
منبع : كتاب هندسه دلپذير
نوشته ي : احمد شرف الدين